Przemoc domowa kojarzy się najczęściej z sytuacją, kiedy mąż bije żonę, albo rodzice znęcają się nad dziećmi. Zdarza się, niestety dość często, że to dzieci, szczególnie te w wieku nastoletnim są sprawcami przemocy wobec rodziców.
Przemoc wobec rodziców
Co możemy rozumieć pod pojęciem “przemoc wobec rodziców”? Są to zachowania i sytuacje, w których rodzice czują wstyd, są poniżani i pozbawieni władzy w sytuacji podlegających kontroli rodziców oraz sytuacje, w których dziecko stosuje przemoc fizyczną skierowaną w swoich opiekunów, takie jak np. bicie w twarz, szarpanie, szturchanie. Jednak najczęstszą formą przemocy domowej stosowaną przez dzieci, jest obrażanie i wyśmiewanie, czyli przemoc psychiczna.
Złe wzorce
Przemoc dzieci ustosunkowana w kierunku swoich rodzicieli, czy opiekunów prawnych jest powiązana z wieloma czynnikami społecznymi, sytuacyjnymi i rodzinnymi. Najczęstsze to konflikty międzyrodzinne, problemy wychowawcze oraz brak komunikacji. Inne czynniki to: niepełna rodzina, alkoholizm, używki i przemoc w rodzinie. Śmiało można pokusić się tu o stwierdzenie: przemoc rodzi przemoc. Częstość występowania agresji wobec rodziców jest bardzo związana z częstością innych form przemocy w rodzinie. Czyli: im więcej przemocy doświadcza się w dzieciństwie lub im więcej milusińscy widzą aktów przemocy wobec innych członków rodziny, tym bardziej jest prawdopodobne, że będą stosować agresję wobec swoich rodziców/opiekunów lub rodzeństwa, a w przyszłości wobec życiowego partnera lub/i własnych dzieci. Wystarczy, że jeden rodzic będzie stosował przemoc wobec drugiego lub wobec dziecka, ten nauczy się nawet błahe konflikty rozwiązywać przemocą. Złe wzorce dzieci wynoszą głownie z domu rodzinnego. Na złe zachowanie może mieć również wpływ społeczeństwa lub media.
Przemoc wobec rodzeństwa
Rodzeństwo może się bawić, ale także walczyć i kłócić. Zdarza się jednak, że konflikty przybierają formę przemocy. Przemoc wobec rodzeństwa może mieć wiele negatywnych konsekwencji. Mowa tu zarówno o przemocy fizycznej (bicie, kopanie, szarpanie, ciągnięcie za włosy itp.), jak i psychicznej (obrażanie, krzyki, wyśmiewanie). Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim, jak już pisaliśmy wyżej, na złe zachowanie dzieci wobec swojego rodzeństwa, czy rówieśników w szkole, na podwórku, mają wpływ złe wzorce, wyniesione najczęściej z domu. Jeżeli dziecko widzi, że jak tata uderzy mamę, to problem znika, to podczas kłótni z rodzeństwem nawet na błahy temat, może dojść do bójki.
Problemy dziecka stosującego przemoc
Dzieci, które widzą przemoc w rodzinie, mogą uważać, że jest to normalne i akceptowalne. Stosowanie przemocy przez dziecko może być oznaką problemów związanych z rozwojem emocjonalnym:
- brakiem umiejętności radzenia sobie ze swoimi emocjami,
- problemy związanymi z niskim poczuciem własnej wartości,
- brakiem poczucia bezpieczeństwa,
- niezaspokojeniem potrzeby miłości,
- chęcią przybrania roli “wybawcy”, gdy jeden rodzic bije drugiego.
Dzieci, które stosujące przemoc wobec rodziców lub rodzeństwa, mogą mieć wiele problemów. Warto pamiętać, że milusińscy i nastolatkowie potrzebują wsparcia i pomocy, aby poradzić sobie z tymi problemami. Warto również nagłośnić ten temat i pomóc tym rodzinom, bo w dużej ilości przypadków to wszyscy członkowie rodziny powinni spotkać się ze specjalistą i przepracować problemy, żeby dzieci w dorosłość mogły wejść “z czystą kartką” i nie powielać błędów rodziców z przeszłości.