Przemoc wobec kogokolwiek, a tym bardziej wobec najbliższych osób – partnera, dzieci, rodziców – jest działaniem niedopuszczalnym, które zasługuje na potępienie. Taka sytuacja jest trudna do zrozumienia przede wszystkim przez ofiary. Trudno pogodzić się z tym, że np. kochający mąż znęca się nad żoną, której obiecał miłość i szacunek aż do śmierci, matka stosuje przemoc wobec dzieci – istot najbardziej bezbronnych lub dorosłe dziecko pastwi się nad rodzicami. W tym artykule opisujemy jak wygląda praca różnych organów z rodzinami, w których występuje przemoc.
Przeciwdziałanie przemocy domowej
Przeciwdziałanie przemocy domowej i niesienie pomocy osobom dotkniętym przemocą i ich rodzinom jest zadaniem, który realizują różne instytucje. Należą do nich między innymi: policja, prokuratura, pomoc społeczna (w tym ośrodki pomocy społecznej, Specjalistyczne Ośrodki Wsparcia dla Ofiar Przemocy, jak na przykład nasz olsztyński Ośrodek), służba zdrowia, itp.
Praca z ofiarami przemocy jest bardzo trudna i polega przede wszystkim na prewencji drugiego i trzeciego stopnia. O prewencji pisaliśmy w poprzednim artykule, do którego link znajdziecie tutaj
Obowiązki policjantów przy zgłoszeniu przemocy w rodzinie
W przypadku, gdy przemoc w rodzinie została zgłoszona na policję, funkcjonariusze mają obowiązek:
- zapewnienia bezpieczeństwa zgodnie z art. 15a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji — policjanci, wykonując czynności, mają prawo zatrzymywania sprawców przemocy w rodzinie stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego);
- przekazania informacji o interweniujących policjantach (stopień, imię i nazwisko oraz numer identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki, w której pełnią służbę);
- przekazania, na wniosek sądu lub prokuratury, dokumentacji policyjnej jako dowodów w postępowaniu;
- uczestniczenia, na wniosek sądu, jako świadkowie w sprawie karnej.
Polskie prawo ściga sprawców przemocy w rodzinie m.in. za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą, gwałt, robienie nieprzyzwoitych zdjęć bez zgody drugiej strony, groźby karalne, kradzież czy zniszczenie mienia.
Wsparcie pomocy społecznej dla rodzin dotkniętych przemocą
Osoby lub rodziny, które doświadczyły przemocy w rodzinie, mogą się również zwrócić o pomoc do ośrodków pomocy społecznej. Pomoc ta polega przede wszystkim na:
- poradnictwu medycznym, psychologicznym, prawnym i socjalnym,
- interwencji kryzysowej i wsparciu,
- ochronie przed dalszym krzywdzeniem poprzez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się z osobą pokrzywdzoną,
- na żądanie osoby dotkniętej przemocą – zapewnieniu bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, takim jak nasz olsztyński Ośrodek dla kobiet i dzieci, które doświadczyły przemocy ze strony współpartnera i ojca;
- badaniu lekarskim w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie;
- zapewnieniu osobie dotkniętej przemocą w rodzinie, która nie ma tytułu pranego do zajmowania wspólnie ze sprawcą lokalu, pomocy w uzyskaniu mieszkania.
Przemoc w rodzinie wobec dzieci
Przemoc w rodzinie jest szczególnie trudną sytuacją dla dzieci. Nie tylko, kiedy staje się ofiarą, ale także świadkiem, np. kiedy tata bije albo krzyczy na mamę. Dzieci, które wychowują się w rodzinie, w której jest przemoc, myślą, zachowują się i wyrażają emocje zupełnie inaczej, nich ich rówieśnicy. Nauczyły się jak przetrwać w rzeczywistości dysfunkcyjnej, czyli najbliższym środowisku. W przypadku pojawienia się przemocy, ważne jest, żeby jak najszybciej odizolować dziecko od sprawcy przemocy. W drugiej kolejności należy skierować je po pomoc medyczną i także – co może być nawet ważniejsze – po pomoc psychologiczną.
My, Fundacja Kapitana Nemo, jak już wspomnieliśmy, również dajemy schronienie kobietom i dzieciom dotkniętym przemocą domową i pomagamy, jak tylko możemy: udzielamy przede wszystkim wsparcia psychologicznego, dajemy dach nad głową i pomagamy naszym podopiecznym „wyjść na prostą” i zacząć nowe, szczęśliwsze życie.